အီရန္ႏုိင္ငံ၏ ေရွ႔ေဟာင္း သမုိင္းေနာက္ခံ အေၾကာင္း။

                         အီရန္ႏုိင္ငံသည္ ခရစ္ေတာ္မေပၚမီ ႏွစ္ေပါင္း 5000 ေက်ာ္အရင္ကပင္ အာရွတုိက္၏ အေရွ့ အလယ္ပုိင္း ေဒသတြင္ တည္ရွိခဲ့ပါသည္။ ေတာင္ဘက္တြင္ ပါရွန္းပင္လယ္ေကြ႔ ႏွင့္ အုိမန္ ပင္လယ္ ေကြ႔၊ အေရွ့ဘက္ တြင္ အာဖဂါနစ္(စ)တန္ ႏွင့္ပါကစ္(စ)တန္၊ ေၿမာက္ဘက္တြင္ ရုရွႏွင့္ကစၥပီရန္ပင္လယ္၊ အေနာက္ ဘက္ တြင္ အီရတ္ႏုိင္ငံံတုိ႔ ႏွင္ ့နယ္စပ္ခ်င္း ထိစပ္္လ်က္ရွိပါသည္။

                           အီရန္ႏုိင္ငံသည္ ေရွးက်ျပီး၊ယဥ္ေက်းမွဳ ထြန္းကားေသာႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံျဖစ္ပါသည္။ ရုိးရာ ယဥ္ေက်းမွဳ အသိပညာႏွင့္ အႏုပညာကြ်မ္းက်င္မွဳမ်ားကုိ သမုိင္းဦးအစကပင္ေျခရာခံ ႏုိင္ခဲ့ပါသည္။ မူလ ေနထုိင္သူ လူမ်ဳိးမ်ားမွာ အာရီယန္မ်ဳိးႏြယ္စု၀င္မ်ား ျဖစ္ၾက ပါသည္။ ခရစ္ေတာ္မေပၚမီ ႏွစ္ေပါင္း ( 500 ) ေက်ာ္ အရင္ကပြင့္ခဲ့ေသာ တမန္ေတာ္ႏွင့္ အေတြး အေခၚ ပညာရွင္ ဇုိရုိအက္(စ)တာမွ ျပဌာန္း ေသာ ဘာ သာ ကုိ လက္ခံခဲ့ၾကသူမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။ မီးကိုးကြယ္သူမ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကျပီး ၄င္းတို.ကို Parsi ဘာသာ ၀င္မ်ား ဟု ေခၚၾကသည္။ အီရန္ဘုရင္ Cyrus The Great သည္ အင္ပါယာရွင္ တစ္ဦးျဖစ္ျပီး (ဘီစီ ၅၅၀) တြင္ အာရွ အေရွ.ဖ်ားမွ အေနာက္ဘက္ အီဂ်စ္ႏုိင္ငံအထိ က်ယ္၀န္းေသာ ပါရွန္းအင္ပါ ယာ ၾကီးကုိ ထူေထာင္ ခဲ့သူျဖစ္ ပါသည္။

                         ( ၇ ) ရာစုတြင္ အာရပ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ အီရန္ႏုိင္ငံ အေပၚက်ဴးေက်ာ္စစ္မ်ား ဆင္ႏဲြ ၾကျပီး ေနာက္ပုိင္းတြင္ အီရန္လူမ်ဳိး  မ်ားသည္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား ျဖစ္လာခဲ့ၾကပါသည္။   ( ၁၃ ) ရာစုတြင္ အီရန္ႏုိင္ငံသည္ မြန္ဂုိလူမ်ဳိးမ်ား၏ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ေသာ Jenghis Khan (ဂ်န္ဂစ္(စ)ခါးန္) ၏ က်ဴးေက်ာ္ျခင္းကုိခံခဲ့ရျပီး မြန္ဂုိဘုရင္မ်ားမွာ အီရန္ႏုိင္ငံသုိ႔ ေရာက္ရွိလာရာမွ အီရန္ႏုိင္ငံသုံး ဖာရ္စီ စကား ကုိ နန္းသုံး စကားအျဖစ္ အသုံးျပဳျပီး အီရန္စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမွဳ၊ ထုံးတမ္းအစဥ္အလာမ်ားႏွင့္ ကုိးကြယ္မွဳ ပါမက်န္ လက္ခံ က်င့္သုံး ခဲ့ေလရာ ထုိသူမ်ားကုိ (Persianized People) ပါရွန္ဆန္ေသာလူမ်ဴိးမ်ား ဟုေခၚ တြင္ ၾကသည္။ မြန္ဂုိ လူမ်ဳိးမ်ား ယခင္အသုံးျပဳ ခဲ့ေသာ Chagadai ဘာသာစကားမွာ ယခု ေပ်ာက္ ကြယ္ ေနျပီျဖစ္ေသာ တူရကီ ဘာသာ စကားျဖစ္ျပီး ဖာရစီ အရဘစ္ စကားလံုးမ်ား ထည့္သြင္း သုံးဆြဲထားေသာ ဘာသာစကား ျဖစ္္ေသာ ေၾကာင့္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဖာရ္စီစကားအား မိမိတု္ိ႔၏ ကုိယ္ပုိင္စကား အျဖစ္လဲႊ ေျပာင္း သုံးစဲြရာ တြင္ လြန္စြာ လြယ္ကူလွေပ သည္။

                         ထုိမြန္ဂုိ လူမ်ဳိးမ်ားမွာ စစ္ခင္းရာတြင္ ကြ်မ္းက်င္၍ နယ္ေျမသစ္မ်ားအျဖစ္ အာရွ အေရွ့ပုိင္း ေဒသ မ်ားကုိ္ စစ္ခင္း၍ သိမ္းပုိက္ခဲ့ၾကသည္။ မြန္ဂုိလူမ်ဳိးမ်ားမွာ တာကုိမြန္ဂုိအႏြယ္၀င္မ်ားျဖစ္ၾကရာ အီရန္ ႏုိင္ငံေရာက္မြန္ဂုိလူမ်ဳိး မ်ားအား အီရာနီလူမ်ဴိးမ်ားက မဂုိ (Mogul) လူမ်ဴိးမ်ားဟုေခၚတြင္ခဲ့ၾကရာမွ မဂုိ အီရာနီ မ်ားဟူ၍ ေပၚေပါက္ခဲ့ပါ သည္။ အီရန္ႏုိင္ငံအား အုပ္ခ်ဴပ္ခဲ႔ေသာ မြန္ဂုိ္ဘုရင္မ်ား အနက္ တီးမူး (Timur) ဘုရင္မွာ အထင္ရွားဆုံး ဘုရင္တစ္ပါးျဖစ္ပါ သည္။ တီမူး ဘုရင္၏ သား Sharukh  Mirza Timury ၏ မိဖုရား ျဖစ္သူ Gouhar Shad မွာ အီရန္ ႏုိင္ငံ မရွ္ဟဒ္ျမဳိ႕ရွိ Rouza-e-Imam-Reza တြင္ Jamay Masjid တစ္လုံး တည္ ေဆာက္ ခဲ႔ ရာ ယင္း မဇ္ဂ်စ္ ( ဘုရားေက်ာင္း ) မွာ- Masjid-e-Gouhar Shad အမည္ျဖင့္တြင္ ခဲ႔သည္။ ေနာက္ ပုိင္းတြင္ Timur ဘုရင္၏သားစဥ္ေျမးဆက္ျဖစ္ေသာ Zahiruddeen Mohammed Babur မွာအိႏၵိယႏုိင္ငံ၌ မဂုိ အင္ပါယာၾကီးကုိ တည္ေထာင္ခဲ႔သူတစ္ဦးျဖစ္ပါသည္။

 

အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမ်ားေပၚမွ စုစည္းရ်္  ၿပန္လည္ေ၀မွွ်ပါသည္။

Rocker77